Η μελαγχολία των… Χριστουγέννων
Χριστούγεννα, λοιπόν, και πάλι!
Μέρες γιορτών, χαράς, ξεγνοιασιάς και ξεκούρασης. Αυτό είναι το σύνθημα που επικρατεί στη διαφήμιση, στο marketing, στα περιοδικά, στην τηλεόραση. Αλήθεια, όμως, αυτή η ξεγνοιασιά υπάρχει σε όλους ανεξαίρετα ή μήπως δεν είναι κάτι το αυτονόητο; Και δεν αναφέρομαι μόνο στα τωρινά Χριστούγεννα που βρισκόμαστε υπό τη δίνη της πανδημίας αλλά σε όλα.
Προφανώς αν η χαρά και η ξεγνοιασιά ήταν θέμα διαφήμισης, θα ήταν πολύ εύκολο να παραχθεί. Θα επινοούσαμε γιορτές ή εμπορικές μέρες όλο το χρόνο και θα ήμασταν ευτυχισμένοι. Ωστόσο, παρατηρούμε πως τα Χριστούγεννα σημαίνουν για μερικούς ανθρώπους μελαγχολία, μοναξιά, άγχος και προβληματισμός. Κάποιοι αντί για ευχαρίστηση βιώνουν εύκολο κλάμα, νευρικότητα, κούραση, ο ύπνος τους ταράζεται, δεν απολαμβάνουν εύκολα, και μπορούν να φτάσουν σε υπερφαγία ή κατάχρηση αλκοόλ. Σε αυτούς αφιερώνω το σημερινό άρθρο.
Όσοι έχουν χάσει κάποιον δικό τους ή έχουν κάποιο βαριά άρρωστο στο σπίτι κουβαλούν ένα μόνιμο άγχος μέσα τους, αφού αντιμετωπίζουν ένα τόσο σημαντικό θέμα. Το ίδιο και όσοι χώρισαν πρόσφατα και τα Χριστούγεννα μπορεί να τους θυμίζουν τις τελευταίες γιορτές που πέρασαν καλά με το ταίρι τους και να μελαγχολούν. Αλλά και κάποιοι εργένηδες μπορεί να έχουν τάση προς απομόνωση, αφού τα Χριστούγεννα προβάλλεται το πρότυπο της οικογενειακής γιορτής.
Βεβαίως ορισμένοι άνθρωποι που τα έντονα οικονομικά τους προβλήματα ή οι συνθήκες της εργασίας τους τους αναγκάζουν να εργαστούν και τις αργίες, δυσκολεύονται να νιώσουν το κλίμα των ημερών. Το ίδιο αυτοί που αναγκάστηκαν να μην εργαστούν λόγω πανδημίας και τα οικονομικά τους έχουν μειωθεί ανεξέλεγκτα. Άλλοι που δεν έχουν φίλους ή στενούς συγγενείς συχνά νιώθουν το ίδιο. Φαίνεται, όμως, πως και το αντίθετο, δηλαδή αυτοί που έχουν πολλούς συγγενείς και νιώθουν υποχρέωση να τους ευχαριστήσουν είτε κάνοντάς τους το τραπέζι είτε αγοράζοντάς τους δώρα, αυτό γεμίζει αυτόματα τον περισσότερο γιορτινό τους χρόνο με υποχρεώσεις.
Μελαγχολία ή και διαγνωσμένη κατάθλιψη βιώνουν ορισμένοι άνθρωποι που έζησαν ένα τραυματικό γεγονός κατά τη διάρκεια περασμένων γιορτών της ενήλικης ζωής τους ή ακόμη και των παιδικών τους χρόνων. Αν δεν το έχουν ξεπεράσει, το γεγονός αυτό επανέρχεται στη μνήμη τους, ακόμη και με την ίδια ένταση.
Τα παιδιά που δεν έχουν σχολείο και κάθονται στο σπίτι, ειδικά όταν οι γονείς πρέπει να εργαστούν, είναι ένας παράγοντας που αγχώνει ιδιαίτερα τους γονείς, αφού σκέφτονται ποιος θα τα απασχολεί τις ώρες που λείπουν.
Υπάρχουν, τέλος, τα άτομα που νιώθουν μελαγχολικά, χωρίς να μπορούν να εξηγήσουν το γιατί. Αυτό είναι χαρακτηριστικό της εποχιακής κατάθλιψης που συχνά διαρκεί το μεγαλύτερο μέρος του χειμώνα και όχι μόνο στις γιορτές.
Παρότι οι αιτίες που δημιουργούν την κατάθλιψη των Χριστουγέννων δεν μπορούν να εξαλειφθούν εντελώς σε μικρό χρονικό διάστημα, ωστόσο κάποια πράγματα μπορούν να βοηθήσουν τους ανθρώπους αυτούς να νιώσουν καλύτερα.
- Η μελαγχολία των γιορτών είναι συχνά κάτι παροδικό και περνά με το τέλος των γιορτών.
- Δεν είναι παράλογο να στεναχωριέται κανείς σε περίοδο χαράς και κανείς δεν έχει δικαίωμα να του προκαθορίσει πώς θα νιώθει. Καλό είναι όμως να ψάξει την αιτία για να βοηθηθεί.
- Όσοι έχασαν κάποιο αγαπημένο πρόσωπο χρειάζεται να το εκφράσουν σε κάποιο στενό τους φίλο ή συγγενή για να βρει διέξοδο η λύπη τους. Αν δε θέλουν να τον στεναχωρήσουν, μπορούν να το εκφράσουν σε κάποιον ειδικό.
- Βέβαια, αν κάποιος αρχίζει να έχει σκέψεις αυτοκτονίας χρειάζεται επειγόντως να επισκεφθεί κάποιον ειδικό.
- Όταν κάποιος κάνει αρνητικές σκέψεις, θα βοηθήσει η παρέα με θετικά και αισιόδοξα άτομα για να παίρνει κουράγιο.
- Στον απολογισμό της χρονιάς που πέρασε χρειάζεται να δεχτεί κανείς τα αδύναμά του σημεία όπως και τα δυνατά, τις ατυχίες που είχε όπως και τις επιτυχίες και να βάλει νέους πραγματοποιήσιμους στόχους. Δεν ωφελεί να εμμένει σε παλιές ατυχίες.
- Χρειάζεται να βάλει ο καθένας σε προτεραιότητα την ξεκούρασή του και να αφαιρέσει όσες κοινωνικές υποχρεώσεις δε θεωρεί αναγκαίες. Ο περιορισμός των ημερών μας βοηθά ως προς αυτό.
- Να θέσει από την αρχή των γιορτών ένα ποσό που αντέχει να ξοδέψει και να προσέχει ώστε να μην το ξεπεράσει.
- Όποιος έχει το συναίσθημα της αχρηστίας και πως κανείς δεν τον χρειάζεται, μπορεί να προσφέρει εθελοντική εργασία σε χώρους με άτομα που έχουν την ανάγκη του. Συχνά η βοήθεια προς άλλα άτομα δρα θεραπευτικά και προς αυτόν που την προσφέρει.
- Όσοι παρατηρούν πως ένας συγγενής ή φίλος τους νιώθει μελαγχολικά, χρειάζεται να τον πλησιάσουν (έστω και διαδικτυακά) και να του δώσουν ευκαιρίες να μιλήσει.
Γι΄ αυτό λοιπόν αυτά τα Χριστούγεννα ας βγάλουμε τη λέξη «υποχρέωση» από το λεξιλόγιό μας και ας προσθέσουμε τη λέξη «επιθυμία», έτσι ώστε να αισθανθούμε καλύτερα.
Φωτογραφίες από Freepik